O Nas

HISTORIA SZKOLNICTWA W SZARWARKU

Rok 1892 jest datą wybudowania szkoły, a zarazem powstania szkolnictwa w Szarwarku. Miejscowa ludność nie ceniła nauki. Nie zabiegała też o istnienie tej placówki, stawiając nawet opór. Tylko bardzo mała liczba gospodarzy pragnęła we wsi oświaty.

Do czasu powstania zorganizowanego szkolnictwa światły człowiek Józef Filip uczył nielicznych mieszkańców wsi w domu na książeczce do modlenia. Pierwszym nauczycielem szkoły był Wojciech Sowa, którego radni gromady na czele z sołtysem nie chcieli wpuścić do placówki, a tym samym udaremnić działalność oświatową.

Dopiero gdy gospodarz Jan Mędala wytłumaczył im nierozsądek takiego postępowania, zgodzili się oddać nauczycielowi szkołę. Był to budynek drewniany z jedną salą lekcyjną i skromnym mieszkaniem dla nauczyciela.

Budynek ten spalił się w roku 1904 i od tego czasu aż do roku 1911 szkoła mieściła się w wynajętej ciasnej izdebce na Parach u gospodarza Jana Cierpika, gdzie mieszkał też nauczyciel Jan Skóra.

Dopiero w roku 1911 wybudowano nową szkołę murowaną, składającą się z dwóch sal lekcyjnych i mieszkania dla nauczyciela.

Inspektor szkolny dr Stanisław Tyralik pragnął przeprowadzić reorganizację szkoły z jednoklasowej na dwuklasową, jednak sprzeciwili się temu radni, którzy stanowczo nie chcieli utrzymywać drugiego nauczyciela.

Po wybuchu I wojny światowej i zajęciu wsi przez wojska rosyjskie od listopada 1914 roku do września 1915 r. naukę w szkole zawieszono.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918r nauka toczyła się w szkole spokojnym trybem, chociaż czasy były ciężkie . Duża była w tym zasługa ówczesnej kierowniczki szkoły Zofii Witowskiej.

Kurator Okręgu Szkolnego Krakowskiego pismem z dnia 12.12.1924r podniósł szkołę w Szarwarku z jednoklasowej na trzyklasową, co wpłynęło na wyższy poziom oświaty i znaczenie szkoły w środowisku.

W czasie okupacji hitlerowskiej nauka w szkole odbywała się z pewnymi przerwami ze względu na kwaterowanie wojsk niemieckich w budynku szkolnym oraz epidemie tyfusu, czerwonki i ciężkie zimy.

W roku szkolnym 1944/45 do szkoły w Szarwarku uczęszczały okresowo dzieci rodzin wysiedlonych z Żukowic i Jastrząbki, ponieważ przebiegała tam linia frontu.

Pismem z dnia 15 lipca 1949 roku placówka została podniesiona do typu szkoły ogólnokształcącej stopnia podstawowego. Szkoła Podstawowa w Szarwarku stała się szkołą zbiorczą dla gromady Lipiny, której dzieci miały obowiązek przez pewien czas uczęszczać do klasy V, VI, VII.

W 1948 roku za sprawą kierowniczki szkoły i przychylnego oświacie sołtysa Józefa Bąby gromada zakupiła za własne pieniądze budynek z resztówki dworskiej. W bardzo szybkim tempie wybudowano z niego szkołę drewnianą obok istniejącego budynku murowanego.

Piętnastego stycznia 1949 roku była czynna jedna sala lekcyjna i mieszkanie dla nauczyciela. Z czasem oddano do nauki drugą salę.

Na przełomie lat 1949/50 odbywał się kurs dla analfabetów. W tym czasie założono także Koło Harcerskie. Wkrótce powstała biblioteka , przybywało nauczycieli. Na całokształt działań dydaktyczno-wychowawczych miał ogromny wpływ panujący wówczas ustrój komunistyczny. Nauka religii odbywała się na plebanii.

Czwartego grudnia 1961 roku zmarła Zofia Witowska, długoletnia kierowniczka szkoły, w której pracowała 42 lata.

Siódmego stycznia 1962r kierownikiem szkoły został Stefan Warias, który przybył do Szarwarku wraz z żoną, nauczycielką języka polskiego i historii.

W roku szkolnym 1965/66 uczono w nowej sali lekcyjnej , która mieściła się w klubie rolnika. Uczono w niej do 1975 roku. Wkrótce przybyła jeszcze jedna izba lekcyjna w budynku drewnianym po likwidacji mieszkania nauczycielskiego.

W wyniku reformy oświaty została wprowadzona w 1966 roku klasa VIII i szkoła stała się ośmioklasowa. Pan Stefan Warias kierował szkołą do 1974 roku. W następnych latach dyrektorami szkoły były:

Joanna Warias 1974-1975;

Helena Smoter 1975- 1977;

Rozalia Potępa 1977-1984;

Józefa Borowska –Marciniak 1984-1990;

Ewa Dorecka 1990-2004;

Aneta Orłowska 2004-nadal.

W ostatnich latach XX wieku w szkole panowały bardzo ciężkie warunki lokalowe.

Klasy były liczne. Łącznie z dziećmi sześcioletnimi w placówce było 9 oddziałów i tylko 5 sal lekcyjnych mieszczących się w dwóch budynkach. Prymitywne sanitariaty znajdowały się na zewnątrz.

Wizytujący placówkę pracownik Kuratorium Oświaty w Tarnowie w 1998 roku podkreślił, że mimo złej bazy lokalowej poziom wykształcenia nauczycieli w szkole w Szarwarku jest najwyższy ze wszystkich szkół objętych działaniem Oddziału Zamiejscowego Kuratorium Oświaty w Dąbrowie Tarnowskiej.

W latach osiemdziesiątych planowano rozbudować budynek murowany , jednak koncepcja ta upadła. W listopadzie 1995 roku Rada Miejska w Dąbrowie Tarnowskiej ujęła w programie gospodarczym zadanie budowy Szkoły Podstawowej w Szarwarku i przeznaczyła na ten cel 1 800 000 zł.

Szesnasty październik 1996 roku był wielkim dniem dla mieszkańców wsi Szarwark. Wykonawca rozpoczął prace ziemne przy nowym budynku szkoły.

Dzieci, nauczyciele, mieszkańcy z niedowierzaniem obserwowali budowę placówki obiecywanej przez szereg lat.

Jedenastego maja 1997 roku ksiądz biskup Józef Gucwa uroczyście poświęcił kamień węgielny, a następnie dokonano jego wmurowania.

Trzeciego września 2000 roku otwarto nowy budynek szkoły. W tym roku (2010-ym) mija 10 lat jego istnienia.

Dzisiaj Szkoła prosperuje z powodzeniem już ponad 10 lat.

Żródło - Kronika szkolna Tekst: Ewa Dorecka